Hacı Paşa Kimdir?

din bilgilerini öğrenerek Hanefî mezhebi fıkıh âlimi oldu. Mübarek Şâh Mantıkî’den de aklî ilimleri tahsil etti. Aklî ve naklî ilimlerde tahsilini ta mamlayıp, faydalı eserler yazdı. Bir ara ağır hastalığa yakalanması, tıp tahsiline yönelmesine yol açtı ve kısa zamânda, devrinin en meşhur doktoru oldu.Kâhire’nin büyük hastahânesine baş tabib tâyin edildi. İlâçlar ve hastalıklar üzerine ihtisasını ilerlettikten sonra memleketine döndü. Aydınoğulları beylerinden îsâ Bey’in teveccühüne mn/hflı îsâ Bey için ŞifA ve devâ-ül-âlâm tu Ilı **•« rini, Türkçe oİAtrtlı i| Teshil adlı muhitinin  tıp kitabı yazdı. İlinti) Han’ın tabibleriylo gOııif tü. Yapılan , ilminin üstünltı(ıu nü, tebâbetteki ehliyntı vh
dirayetini kabul ve tnmlinettiler. Seyyid Şerîf ( (Iı cânî hazretleriyle güm şüp sohbetinde bulundu ve iltifatlarına mazhar (»I du. Yerleştiği Birgi ka sında 1413 veya 1417 an nesinde vefât etti. Hıdıılık kabristanı yakınlarımı defn edildi. Hacı Paşa’nın 1380 so nesinde tamamladığı Şifâ- ül-eskâm ve devâ-ülâlâmadlı eserinin genel plânı, İbn-i Sînâ’nın Kânun’una benzemektedir. Dört bölümden meydana gelen eserin birinci bölümünde genel bilgiler, ikinci bölümünde yiyecek ve içecekler, üçüncü bölümde hastalıkların seböfmln genel hastalıklar Hacı Paşa girişinde, eseri ya- karşılaştığı
hocalarından yap1(01 tahsili, hastahâne tec- Milmlerini ve okuduğu tıp lllablarını bildirmektedir. Ayııca bir çok gözlemlere
do yer vermiştir. Hacı Pani daha sonra bu eserini kısaltıp, Türkçe olarak loshîl-üt-Tıb isimli kitabı yazmıştır. Bunlar arasındaki fark, Arabça’sının İlmî olması, Türkçe’sinin ise halka hitâb edip, pratik olmasıdır. Hacı Paşa’nın Müntehâb-üş-şifâ adında diğer bir eseri daha vardır. Bu da Şifâ’nın başka bir kısaltmasıdır ve Aydınoğlu îsâ Bey’e ithaf edilmiştir. Hacı Paşa, ömrü boyunca, Allahü teâlânın dînini öğrenmek, insanlara doğru yolu öğretmek için uğraştı. Öğrendiği tıp bilgilerini, Allahü teâlânın kullarını tedavide kullan- Hacı Paşa’nın “Et-Te’âlîm fî ilmit-
tıb” adlı eserin ilk sayfası dı, insanların hem rûh, hem de bedence sağlam;  dünyâ ve âhirette huzurlu olmaları için çalıştı. Bir talebe yetiştirdi. Bahsedilen  eserlerden başka, Kutbüddîn Râzî’nin Şerh-i Metâli-ül-envâr adlı eserine
bir hâşiyesi, İmâm-ı Beydâvî hazretlerinin Tavâlî adlı eserine de bir şerhi vardır. Diğer eserlerinden bazıları da şunlardır: Et-Te’âlim fî ilm-it-tıb; Usûl-ül-Hamse, Kitâb-üs