ÇOCUK gelişiminde 3-5 yaşlan hayal dünyasının en zengin olduğu dönemdir. Hayal ettiği her şeyin gerçekleşeceğine inanır. Bu döneme “peri masalı çağı” diyoruz. Masallarda anlatılan abartılı ve gerçek dışı olayların gerçekleştiğine inanır Çocuk için “imkansız” diye bir şey yoktur. Akla gelebilecek
her şey mümkündür. “Dün gece, sen uyurken, gökten bir yıldız inde ve seni öpüp gitti,” deseniz hemen inanır; bunun mümkün olamayacağını düşünmez. Bu yüzden anlattığımız masallarda korku öğesi taşıyan “cadı, dev, hortlak, canavar” gibi karakterlerin bulunmamasına özen göstermeli, çocuğun kendisini iyi hissedeceği, kahramanıyla özdeşleşeceği, dürüstlüğün, adaletin, yardımseverliğin, duanın, meleklerin, Allah’a imanın telkin edildiği masalları tercih etmeliyiz. Masal çağı aynı zamanda hızlı bir öğrenme sürecine girdiği, ardı arkası gelmeyen sorular sorduğu, her şeye el atıp incelediği bir çağdır. Çocuk çevresini sadece beş duyusuyla algılamaz, buna hayalini de katar. İşlem öncesi gelişim özelliklerini açıklarken anlattığımız gibi basit bir tahta parçası yerine göre at olur, kılıç olur, tüfek olur. Tencere kapağı araba olur. “Tencere kapağı ile arabanın ne ilgisi var?” diyorsanız çocuk oyunlarını hiç izlememişsiniz demektir. Tencere kapağını elinde tutar, araba direksiyonu gibi sağa sola çevirerek koşturur. Gerisini hayalinde tamamlar. Ayakları arabanın tekerleridir. Ağzıyla motor sesi çıkarır, gaz verir, fren yapar. Duygusal zekanın gelişiminde hayal gücünün büyük etkisi vardır. Çocuklarımıza ahlak eğitimi verirken nefret, kin, düşmanlık, cimrilik, yalnız kendini düşünme, başkalarıyla alay etme, hayvanlara ve küçük çocuklara eziyet etme gibi kötü huyların sonuçları anlatılmalı; sevgi, acıma, yardımlaşma, paylaşma, dürüstlük, hayvanları ve küçük çocukları koruma gibi güzel huyların iyi sonuçları örneklerle açıklanmalıdır. Bunun için masallardan faydalanabiliriz. Masallarda ve çocuk hikayelerinde iyi ve kötü huyların sonuçları çok güzel anlatılmaktadır. Beydaba’dan, Ezop’tan, Lafonten’den, Mevlana’dan, Nasreddin Hoca’dan, Keloğlan’dan Andersen’den, Grimm Kardeşler’den bu konuda bolca malzeme bulabilirsiniz. Çocuğunuzun canı sıkıldığında, yaramazlık yaptığında, sizden ilgi beklediğinde, yatağına yatırdığınızda bir masal okuyabilirsiniz. Masalı okurken, aralarda çocuğunuza ne düşündüğünü sorabilir, masalın nasıl biteceğini tahmin etmesini isteyebilirsiniz. Böylece çocuğunuzun düşündüğünü ifade etme, duygularını açıklama ve hayal kurma yeteneklerini harekete geçirebilirsiniz.
Çocuklar, masal dünyasına adım attıkları bir çağda, hayal dünyalarını keşfetmeye başlarlar. Bu dönem, onların duygusal, bilişsel ve sosyal gelişiminde önemli bir role sahiptir. Masal çağı, çocukların büyülü dünyalara açılan kapıları araladığı, hayallerini serbestçe yaşadığı bir evredir.
Hayal Dünyası ve Gelişimi: Çocukların hayal gücü, onların dünyayı anlama ve başkalarıyla iletişim kurma şeklini şekillendirir. Hayal dünyaları, onlara çeşitli beceriler kazandırarak yaratıcılıklarını geliştirir. Oyunlar, resimler ve hikayeler aracılığıyla çocuklar, içsel dünyalarını dışa vururlar.
Masalların Rolü: Masallar, çocuklarda hayal dünyasının gelişiminde kilit bir rol oynar. Bu hikayeler, çocuklara farklı karakterler, yerler ve olaylar aracılığıyla çeşitli duygusal durumları anlamalarına yardımcı olur. Aynı zamanda, masallar aracılığıyla çocuklar, kendi içsel korkularıyla yüzleşme ve çözme becerilerini geliştirirler.
Hayal Gücü ile Oyunun Birleşimi: Çocukluk döneminde, oyun ve hayal gücü birbirinden ayrı düşünülemez. Çocuklar, oyunlar aracılığıyla hayal dünyalarını canlandırır ve sosyal becerilerini güçlendirirler. Oyunlar, çocukların düşünce süreçlerini geliştirirken, aynı zamanda problem çözme becerilerini artırmalarına da yardımcı olur.
Masal Çağının Sonu ve Büyüme: Masal çağı, çocuklar için belirgin bir süreçtir ancak her çocuğun bu dönemi farklı bir hızda geçer. Zaman içinde, çocuklar gerçek dünya ile masal dünyası arasında bir denge kurmayı öğrenirler. Bu dönem, onların kişisel gelişimleri için temel bir taş olarak kalır.
Ebeveynlerin Rolü: Ebeveynler, çocuklarının hayal dünyalarını desteklemek ve geliştirmek adına önemli bir rol oynarlar. Masal anlatmak, kitap okumak ve çocuklarla birlikte oyunlar oynamak, onların hayal gücünü teşvik eder. Aynı zamanda, çocukların duygusal ihtiyaçlarına duyarlı bir şekilde yanlarında olmak da büyüme sürecine olumlu bir etki yapar.