Category Archives: Ahlak Gelişimi

Toplum imkânları ile hazırlanmış ahlâkî eğitim fırsatları olsun ya da olmasın çocuğun iyi yetiştirilmesinden ilk ve birinci derecede sorumlu olanlar çocuğun anne ve babasıdır. Prof. Dr. İbrahim Canan, Yahudilerin 1947 yılına kadar bir devletleri olmadığını hatırlatarak anne babanın çocuğu üzerindeki sorumluluğunu vurgular. Yahudiler, çocuklarının kendi inanç ve idealleri yönünde yetiştirilmeleri için bir devlet bekleselerdi, devletsiz… Read More »

Çocuklarımızın bilgi ve becerilerine tertemiz bir vicdan eşlik etmeli. Onun gelişmiş bir beyni olduğu gibi büyük bir kalbi de olmalı. Vicdansız bir adamın bilgisi onun vicdansızlığını daha iyi örgütler. Hak duygusundan mahrum insanların girişimciliği insanın ve toprağın köleleştirilmesine sebep olur. Maddî gücü büyüyen insanın merhameti de büyümelidir. Bilgi, yetenek, girişim vücudunun ruhu, ahlâktır. Güzel ahlâkı… Read More »

Izzet-i nefsini yıktığınız bir genci artık ayakta tutamazsınız.Genç, izzet-i nefsine dokunmaktan özenle kaçınarak başvuracağınız bütün koruma tedbirlerine az ya da çok olumlu cevaplar verecektir. Ona, karşılığı onun izzet-i nefsi olan hiçbir duygu ve düşünceyi kazandıramazsınız. Bir genci tehlikelerden korumak, ona faydalı alışkanlıklar, doğru düşünceler kazandırmak istiyorsanız ona karşı bunlara uygun bir şekilde davranmalısınız. Genç bir… Read More »

Herhangi bir problem karşısında gence vereceğimiz ilk mesaj “Problemin değil, senin yanında olacağım. Bu problemi birlikte çözeceğiz!” olmalıdır. Kendisinin sürekli problem üreten biri olarak görülmesi genci daha da hırçınlaştırır. Zaten o problem üretmekten çok problemleri yaşamaktadır. Onun yaşadığı problemlerin onun ürettiği problemler olarak ele alınması, çözümleri hemen hemen imkânsız kılar. Bir gence onun göze alabildiği… Read More »

Çocuğun ilk gençlik çağını nasıl bir aile ortamında karşılayacağı çok önemlidir. “Ölümüne” arkadaşlıklar, idealler, hayaller mevsiminde onun varlığına bütün varlığınızla karışmanız, onunla her konuyu serbestçe konuşabilmeniz nasıl önemli olmaz? Kimlik bunalımı bazen öylesine ateşli seyreder ki, üstünüze kıvılcımların saçılmaması mümkün değildir. Böyle bir durumda “yanan” adamla uğraşmanız bir haksızlıktır. Yangınla meşgul olmanız gere- “kir. Anlayışsızlık,… Read More »

Prof. Nevzat Tarhan ilk gençlik çağı davranışlarını çok güzel özetler: “Genç, fiziksel ve ruhsal olarak büyüme durumundadır. Kişilik henüz bu büyümeye hazır değildir. Bu dönemdeki genç aniden, sonuçlarını hiç düşünmeden tepkiler verir. Bir engele çarptığı zaman bunalım başlar. Aykırı ve sıra dışı davrandığında özel bir tat alır. Bastırmaya ve denetim altında tutmaya çalıştığı bilinç altındaki… Read More »

insan hayatının her dönemi bir denizin farklı hallerini gösteren tablolar halinde temsil edilseydi ergenlik çağının resmi, öfkeli bir deniz olurdu. Azgın dalgalar, kara bulutlar, ürkütücü bir fırtına… Ergenlik çağı ile iletişim, böyle bir denizde tekneyi batırmadan sakin sulara ulaştıracak bir ustalık ister. Ergenlik çağı, çocuğun tatlı uykusundan kavgalara uyandığı bir dönemdir. “Ben kimim? Kim olmalıyım?”… Read More »

İlgi ve yetenekleri üzerinde ilerleme imkânı bulabilen çocuklar iç huzuru yönünden de diğerlerinden öndedirler. Bu iç huzurunun olgunlaştırdığı güven ve kendisi ile barışık olma duygusu, çocuğun başarısız olduğu hallerde başarısızlığını kabullenebilme eşiğini yükseltir. Başarısız olmak, ona yeni bir hamle fırsatı verir. Bir yeteneği olduğunu gören, bu yeteneği kabul edilen ve yeteneğinin işlemesine izin verilen çocuk,… Read More »

ilgi ve yetenekleri onaylanan, alkışlanan, teşvik edilen çocukların kendileri ile olan iletişimleri de yeni bir kalite düzeyine geçer. Kendini seven, kendine güvenen, kendi değeri üzerinde hiçbir şüphesi olmayan, farklılığını kuvvetle hisseden çocuk, başarıya daha yakındır. Teşvik ve alkış görmeyen çocukların sosyal güçleri zor gelişir. Bu bakımdan çocuğun teşvik edilmesi, alkışlanması, onaylanması yalnız onun yeteneğine ilişkin… Read More »

Çocuklar birden fazla seçenekle peş peşe ilgilenebilirler, ilgi alanlarını sık sık değiştirebilirler. Çocukların merak ve hevesle araştırdıkları konularla gerçek ilgi alanlarının birbirlerinden ayrılması için onlara zaman tanınmalıdır. Çocuklar gelişmenin bir özelliği olarak büyüklerinden, sevdikleri insanların uğraşı ve mesleklerinden, popüler olandan, arkadaşlarından, haberleşme vasıtalarından, bilgi kaynaklarından tabii olarak etkileneceklerdir. Çocuğun kendisi için en uygun ilgi alanını… Read More »

Çocuk ilgilenmekte, anlamaya çalışmakta, sormakta, öğrenmekte serbest olmalıdır. Onu yalnızca kendi ilgi alanlarınızla uğraşmaya zorlamayın. Çocuğun ilgileri belli alanlarla  o sevdiği, ilgi duyduğu alanlar üzerinde ilerleyemez. Seçeneklerde öncelik kontrollü olarak daima çocuğun kendi tercihleridir. Bu onun anlamasını ve öğrenmesini de kolaylaştırır. En kolay kavradığımız şeyler en çok sevdiğimiz şeylerdir. Çocuğu onun için faydalı olmayacağı açıkça… Read More »

Çocuğun bir konu ile aşırı derecede ilgilenmeye başlaması kendisi için en uygun ilgi alanını bulduğunu göstermez. Çocuğun kendisi için en uygun seçenek belki henüz tanımadığı bir dünyadadır. Onun yeni ve farklı seçeneklerden mahrum kalmaması için daima bilgisinin, görgüsünün, farklı yaşantı tecrübelerinin artmasına çalışılmalıdır.

Her insanın mükemmel bir kapasitesi ve gücü ile bir de hayatta o kapasiteye ve güce en uygun bir yeri vardır. İnsanın hayatta en çok katılabileceği, gücünü en verimli kullanabileceği yerdir orası. Aile ve toplum olarak başarmamız gereke iş her insanı kendisi için en uygun olan o yere taşıyabilmektir. Bunun için anne babalara önemli görevler düşer.… Read More »

Çocuğun kendisi hakkında zayıf bir imaja sahip olmasına sebep olacak, onun girişim gücünü azaltacak bütün müdahale ve cezalar yanlıştır. Sık sık ceza bu yanlışlığı daha da ağırlaştırır. Cezanın sık ve tek yöntem olduğu bir süreçte, cezanın bütün etkileri ortadan kalkar. öfke de cezanın etkisini azaltır veya siler. Öfklendiğiniz için kendisine ceza verdiğinizi düşünen çocuk öfkenizden… Read More »

Çocuk kendi varlığını hissettikçe onunla dost olmanız önem kazanır. Çocuğun iyi ve üstün yönleri üzerinde durmanız dostluk ilişkisinin temelidir. Bundan dolayı dostluk bir ilişki biçimidir,eylem gerektirir. Gerçek dostluk sonuçlarda birleşmek, başarılı veya başarısız sonuçları birlikte karşılamaktır. Bir baba “Ben evde yemek yaparken oğlum hep yanımda olur ve bana yardım eder. Birlikte yaptığımız yemeğin annesi tarafından… Read More »

Anlamadan yöneldiğimiz düşünce veya davranış üzerinde etkili olamayız. Çocukların davranışlarına da karşılık oluştururken onları doğru anlamalıyız. Yanlış anlama yanlış karşılıktır. Hangi etkiler altında olduğu iyi tâkip edilmemiş çocuklar doğru anlaşılamazlar. Çocuğun sizi endişeye sevk eden davranışları karşısında önce kendinize sormalısınız: Niçin böyle davranıyor? Çocuklar çoğu zaman anne babalarının, davranışları üzerindeki tepkilerine şaşırırlar. Onların kendi davranışlarına… Read More »

Çocuğunuz karşınıza dengesini kaybetmiş olarak geldiğinde artık sizin dengede kalmanız çok önemlidir. Onun düştüğü yere düşüvermekle onu eğitemezsiniz. Şiddet, insanın kendisine olan güvenini kaybetmesiyle başlar. Bu, çocuğa “Senin için artık yapabileceğim hiçbir şey yok!” mesajıdır ki, çocuk için son derece ürkütücüdür. Çoğu zaman da çocuğun hataları ve suçları karşısında sadece “intikam” anlamı taşıyan şiddet çocuğun… Read More »

Çocuklarımıza model teşkil edecek ahlâk ve karakter âbidesi insanlar dün olduğu gibi bugün de vardırlar. Anne babalar olumlu modellerle çocuklarım buluşturmayı ihmal ettiklerinde, çocukların olumsuz ama propaganda gücü yüksek modellerin etkisinde kalmaları kaçınılmazdır. Tarihin ve sanatın içinden de olumlu modelleri bulup, çocuklarımıza sunabilmeliyiz. îranlı öğretmen Necme Necefi, yıllar öncesinde İran’da verdiği eğitim savaşını anlatırken şöyle… Read More »

Çocuğun kendisini anlatamadığı, savunamadığı, kendisi için hazırlanan gelişme ortamına ait olup olmadığı önemsenmeyen her ilişki biçimi baskıdır. Anne babanın amansız baskıcı tutumu yüzünden iç dünyası olumsuz olarak gelişmeye başlayan bir çocuğun denetimi artık mümkün değildir. Baskı ilişkiyi zayıflatır. Zayıf ilişkiler kuralları koruyamaz. Halbuki serbest ortam bu yönden kuralların doğru konulması ve doğru korunması sürecidir. Aşağılanma… Read More »

Çevredeki düzensizlik, zevksizlik ve alt üst oluş çocuğun kuralların önemini benimsemesini zorlaştırır. Hiç kimsenin kural tanımadığı bir çevrede çocuk, disiplin duygusunun gelişmesi için önemli bir destekten mahrumdur. Dikkatle, zevkle düzenlenmiş, günlük akışı zamanı ve insanı kollayan temiz bir çevre, çocuğun disiplin duygusunu destekler. Bazen çocuğun değişmesi bütünü ile çevrenin değişmesine bağlıdır